Fort Winiary – Plany Berlińskie

Pruska twierdza została zbudowana w Poznaniu po 1815 roku z inicjatywy gen. Karla von Grolmana. Projekty opracował w 1827 roku Leopold von Brese – szef korpusu inżynierów, a budowę poprowadził Moritz von Prittwitz.

Budowane przez 40 lat umocnienia otoczyły całe miasto. Składały się z czterech odcinków: fortu Winiary (1828–1842), prawobrzeżnego przyczółka mostowego (1835–1849) z dwoma dużymi fortami, wielobocznego (poligonalnego) rdzenia z sześcioma wielkimi fortami (1840–1861) wokół śródmieścia na lewym brzegu oraz umocnień wokół Ostrowa Tumskiego i Zagórza (1855–1862). Fort Winiary i umocnienia Ostrowa Tumskiego (zwane Cytadelą Tumską) mogły być bronione w okrążeniu. Wielką wagę przykładano do zalewów tworzonych przez spiętrzanie wód Warty, Cybiny i Wierzbaku przy pomocy kilku jazów i grobli.

Twierdza poligonalna straciła swoje znaczenie po wybudowaniu w latach siedemdziesiątych XIX wieku nowego pierścienia fortów wokół miasta. W wyniku usilnych starań władz miasta została rozebrana, z nielicznymi wyjątkami. Zachowane śródszańce kilku fortów i fort Winiary (zwany wówczas Cytadelą) zostały uszkodzone podczas walk o miasto w 1945 roku i rozebrane po wojnie.

http://www.twierdza.poznan.pl/winiary/